Psychologische factoren en stress hebben impact op levenskwaliteit hartpatiënt
Psychologische factoren, zoals angst en depressie, spelen een rol bij de ontwikkeling en het verloop van hartklachten. Dat geldt met name voor vrouwen jonger dan 65 jaar met verhoogde angstklachten. Andersom zorgen hartklachten zelf ook voor stress en negatieve emoties. In de ogen van veel patiënten worden klachten hierdoor veroorzaakt of verergerd. Aandacht voor en behandeling van psychische klachten tijdens de behandeling kan zowel klinische uitkomsten als kwaliteit van leven van patiënten verbeteren.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Maria Bekendam (Medische en Klinische Psychologie, Tilburg University) naar de samenhang tussen psychologische factoren, zoals depressie en angst, en myocardischemie, waarbij sprake is van zuurstoftekort in het hart. Tot nu toe zijn onderzoek en de klinische praktijk met name gericht geweest op aandoeningen van de grote kransslagaders die myocardischemie veroorzaken. Deze komen vaker bij mannen voor. Hierdoor bestaat onder-diagnostisering en onder-behandeling van patiënten met klachten die buiten dit ‘traditionele’ beeld vallen wat vaker bij vrouwen het geval is.
Het onderzoek is uitgevoerd onder 297 patiënten die door hun cardioloog verwezen zijn naar Instituut Verbeeten vanwege klachten passend bij myocardischemie. Tijdens een inspanningstest in Instituut Verbeeten zijn deze patiënten gefilmd en zijn hun gezichtsexpressies geanalyseerd. Ook vulden zij tijdens en na de test vragenlijsten in om psychologische factoren te meten. Ook zijn 71 patiënten geïnterviewd.
Het onderzoek wees uit dat verschillende patiëntengroepen vergelijkbaar waren wat betreft emoties en psychologische factoren. Ook bleek de mate waarin emoties en psychologische factoren de aanwezigheid en ernst van myocardischemie kunnen voorspellen beperkt. Patiënten zelf gaven aan overtuigd te zijn van de negatieve impact van psychologische klachten en stress in het veroorzaken en verergeren van hun fysieke klachten in het dagelijks leven. Dit gold voor het merendeel van de patiënten, ongeacht de oorzaak van hun klachten. Zij ontwikkelen hun eigen manieren om met de klachten om te gaan en hun kwaliteit van leven te waarborgen. Preventieve strategieën of patiëntgerichte therapeutische interventies tijdens de behandeling kunnen hen hierbij helpen.
Noot voor de pers
Maria Bekendam verdedigt haar proefschrift getiteld Facing the Heart. On the role of emotions and psychological factors in patients with ischemic heart disease op woensdag 21 december om 10.00 uur aan Tilburg University. Promotor is prof. dr. Willem Kop, copromotoren zijn dr. Paula Mommersteeg en dr. I.A.C. Vermeltfoort-Rutten. De promotie is tevens te volgen via Livestream.
Neem voor meer informatie of een PDF versie van het proefschrift contact op met Femke Trommels, persvoorlichting Tilburg University, via f.j.trommels@tilburguniversity.edu of 013-466 2685.