Bestraling (radiotherapie) bij prostaatkanker
U krijgt in Instituut Verbeeten een bestralingsbehandeling. Op onze website leest u algemene informatie over de behandelroute. Deze folder geeft u specifieke informatie over uw bestralingsbehandeling.
Voorbereiding op uw bestraling
Als voorbereiding op uw bestraling krijgt u een (PET)CT-scan in Tilburg. Dit onderzoek laat zien waar de tumor, lymfeklieren en/of het operatiegebied zich bevindt. Met deze scan bepalen we ook in welke houding u bij iedere bestraling komt te liggen.
De duur van dit onderzoek is 20 tot 40 minuten.
Na het onderzoek wordt uw bestralingsplan gemaakt. Zodra dit bestralingsplan klaar is, krijgt u van ons bericht wanneer u met uw bestraling begint.
Wat kunt u zelf doen?
- Wij vragen u om sieraden en piercings, die in het bestralingsgebied zitten, af te doen en thuis te laten. Dit is nodig voor de scan én voor iedere bestralingsbehandeling.
- Straling kan uw mobiele telefoon of smartwatch beschadigen. Daarom vragen wij u om deze niet mee te nemen in de CT- en bestralingsruimte.
- Uw radiotherapeut-oncoloog vertelt u bij uw eerste gesprek of uw blaas tijdens de scan en de bestralingen gevuld moet zijn. Lees hiervoor de folder ‘Instructie blaasvulling, hoe zorgt u voor een gevulde blaas?’.
De bestraling
De radiotherapeutisch laboranten leggen u op de bestralingstafel in dezelfde houding als bij de scan en controleren deze.
U bent tijdens uw bestraling alleen in de bestralingsruimte. Via een camera en een intercomsysteem houden de laboranten u vanuit de bedieningsruimte in de gaten.
Straling voelt en ziet u niet. Bestraald worden doet geen pijn.
Na ongeveer 10 tot 15 minuten kunt u de bestralingsruimte weer verlaten. De bestraling zelf duurt slechts een paar minuten.
Mogelijke bijwerkingen van de bestralingsbehandeling
Korte termijn
Mogelijke bijwerkingen die tijdens of tot 3 maanden na de behandeling kunnen optreden:
- Huidproblemen
De bestraalde huid kan mogelijk verkleuren en schraal worden. In de folder ‘huidadviezen tijdens en na een bestralingsbehandeling’ leest u adviezen hoe u de huid kunt verzorgen. - Vermoeidheid
Neem voldoende rust. Het is wel belangrijk om in beweging te blijven. - Plasproblemen
Overdag en/of ’s nachts vaker plassen, meer aandrang, zwakkere straal, moeite met plas ophouden, bloed bij de urine of een branderig gevoel bij het plassen. Drink voldoende water en beperk het gebruik van cafeïne of alcohol. - Klachten van de darmen
U kunt mogelijk last krijgen van darmkrampen. Ook kunt u problemen krijgen met de ontlasting, zoals loze aandrang, slijm bij de ontlasting, harde ontlasting, diarree, winderigheid of bloed bij de ontlasting. Ten slotte kan jeuk rondom de anus voorkomen.
Lange termijn
Meest voorkomende bijwerkingen die langer dan 3 maanden na uw bestralingsbehandeling nog aanwezig kunnen zijn of later kunnen ontstaan:
- Blijvende ontlastingsklachten
Veranderd ontlastingspatroon, loze aandrang of ongewild verlies van kleine hoeveelheden ontlasting. - Blijvende plasklachten
Vaker plassen, minder goed urine op kunnen houden, ongewild urineverlies, branderig gevoel bij het plassen of loze aandrang. Blijf voldoende drinken. U kunt eventueel bij een fysiotherapeut blaastraining krijgen. - Erectieproblemen
Voedingsadviezen
Mocht u klachten krijgen van de darmen, dan zijn er een aantal adviezen dat u kunt opvolgen om klachten te verminderen:
- Gebruik meerdere kleine maaltijden per dag.
- Eet rustig, snijd het voedsel fijn en kauw goed.
- Drink voldoende.
- Eet voldoende vezels, deze houden het vocht in de darmen vast.
- Maak tenminste gebruik van:
- 3 sneden bruin of fijn volkorenbrood, volkoren beschuit/ crackers, graanproducten, drinkontbijt met vezels.
- 2 kleine aardappelen, of een vergelijkbare hoeveelheid zilvervliesrijst of (volkoren)pasta.
- 100-150 gram gekookte, of gesmoorde groente.
- 2 stuks fruit zonder pit of schil.
- Vermijd bij winderigheid: ui, prei, spruitjes, kool, paprika, nieuwe aardappelen, asperges, peulvruchten, koolzuurhoudende dranken zoals cola en bier.
- Vermijd bij geprikkelde darmen: sterke zwarte koffie, sambal, knoflook, scherpe specerijen, sterke alcohol zoals jenever en cognac.
- Vermijd vanwege harde, onverteerbare stukjes: noten, pinda’s, grof volkorenbrood met hele zaden en pitten, roggebrood, muesli en cruesli. Verwijder zorgvuldig pitten, schillen, botjes en graten.
Als de klachten aanhouden, vraag dan om een afspraak met de diëtist.
Hormonale therapie
Soms wordt naast de bestralingsbehandeling ook een behandeling met hormonale therapie gegeven. Uw radiotherapeut-oncoloog informeert u hierover als dat voor u van toepassing is. Als u een behandeling krijgt met hormonale therapie dan krijgt u iedere 3 of 6 maanden een hormooninjectie. De duur van deze behandeling is afhankelijk van uw situatie. Ongeveer een week voor de eerste injectie start u met Bicalutamide (1 keer per dag 50 mg). U krijgt hiervoor een recept voor 30 tabletten mee. Zodra deze op zijn, mag u hiermee stoppen. Dit is ongeveer 3 weken na de eerste injectie. Mogelijke bijwerkingen van hormonale therapie zijn: vermoeidheid, opvliegers, transpireren, veranderde stemming, erectiestoornissen,
Contactgegevens
Bespreek uw vragen en mogelijke bijwerkingen altijd met de laboranten van uw bestralingstoestel en met uw radiotherapeut-oncoloog. Kunt u hiermee niet wachten tot uw volgende afspraak of hebt u geen afspraak meer? Bel dan met Polikliniek Radiotherapie.
Polikliniek Radiotherapie
Openingstijden: | maandag tot en met vrijdag 08.45 – 17.00 uur |
Telefoonnummer: | 013 – 594 75 65 |
Ervaart u een mogelijke bijwerking buiten de openingstijden van Instituut Verbeeten en kunt u niet wachten tot de volgende werkdag? Neem dan contact op met uw huisarts of huisartsenpost.
Meer informatie
Wilt u meer informatie lezen of bent u op zoek naar een patiëntenvereniging of centrum voor leven met en na kanker? Kijk dan op onze website met praktische sites en apps: www.verbeeten.nl/praktisch